Hơn 90% phụ nữ tuổi trung niên gặp rối loạn kinh nguyệt dẫn đến hàng loạt các rối loạn về sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý. Đây là một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm phái đẹp đang cận kề thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh, hời kỳ mà hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng bị suy yếu dẫn đến bộ hormone nữ trồi sụt thất thường
Bộ hormone nữ điều hành chu kỳ kinh nguyệt
Chu kỳ kinh nguyệt được điều chỉnh bởi sự gia tăng phức tạp và biến động của bộ hormone sinh sản – giới tính. Những hormone này được sản xuất và điều tiết dưới cơ chế chỉ đạo và phản hồi rất tinh vi của hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng.
Tại não bộ, hormone GnRH kích thích tuyến yên sản xuất hormone FSH và LH, lệnh cho buồng trứng tiết ra Progesterone, Estrogen. Trong một chu kỳ bình thường của những phụ nữ ở độ tuổi sinh sản, hằng tháng, hormone Estrogen được sản xuất để kích thích sự dày lên của lớp niêm mạc tử cung để chuẩn bị cho trứng làm tổ. Khi trứng được phóng ra từ buồng trứng, chúng kích thích sản xuất ra Progesterone. Nếu thai kỳ không xảy ra, lượng Estrogen bị sụt giảm, lớp niêm mạc tử cung bị bong ra, người phụ nữ sẽ có kinh.
Rối loạn “chu kỳ”, cảnh báo hệ trục suy yếu
Theo thời gian, hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng suy yếu, bộ hormone nữ bất ổn khiến trứng không trưởng thành và rời khỏi buồng trứng, dẫn tới kinh nguyệt không xuất hiện mặc dù Estrogen vẫn được sản xuất, nhưng cơ thể không đủ Progesterone để cân bằng ảnh hưởng của Estrogen; hoặc cả Progesterone và Estrogen đều giảm thấp…
Rối loạn kinh nguyệt khiến phụ nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh, thường trong khoảng 40 – 55 tuổi. Bên cạnh đó, stress, thừa cân – béo phì, ăn kiêng quá độ, vận động quá mức… cũng can thiệp vào sự trồi sụt của bộ hormone nữ, khiến tình trạng này có thể diễn ra sớm hơn.
Rối loạn kinh nguyệt khiến cơ thể thiếu sắt, dẫn đến mệt mỏi, kém tập trung, về lâu dài các cơ quan nội tạng cũng bị tổn thương. Rối loạn này có thể còn cảnh báo nhiều bất ổn như: các bất thường tử cung (u xơ, u nang), buồng trứng đa nang, tiểu đường, ung thư…
Đặc biệt, rối loạn kinh nguyệt làm phụ nữ rối loạn đời sống sinh lý, kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng khác như: đau rát, khô âm đạo khi quan hệ, niêm mạc âm đạo teo mỏng, khó đạt khoái cảm…, ảnh hưởng lớn đến hạnh phúc vợ chồng
Làm chậm và cải thiện rối loạn kinh nguyệt từ gốc
Các nghiên cứu gần đây trên thế giới đã khẳng định, rối loạn kinh nguyệt quanh mãn kinh là tất yếu, nhưng hoàn toàn có thể can thiệp nhằm ngăn chặn tình trạng này đến sớm và giảm nhẹ các hệ lụy. Các phương pháp không được khuyến khích như bổ sung nội tiết Estrogen đơn lẻ hoặc dùng hormone thay thế vì cơ thể phụ nữ khó hấp thu nên tác dụng rất thấp hoặc nguy hiểm hơn nếu bổ sung “quá tay” sẽ có thể làm tăng nguy cơ ung thư, mắc các bệnh tim mạch, làm tắt dần chức năng điều tiết của cơ thể.
Để làm chậm tuổi mãn kinh, cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt, chị em cần thực hiện lối sống, dinh dưỡng lành mạnh như: vận động phù hợp với thể trạng và sức khỏe, dinh dưỡng khoa học với nhiều rau trái, hạn chế các loại chất béo, đường, đạm, muối, chất kích thích… Đồng thời, cần thiết chăm sóc hỗ trợ các cơ quan quan trọng nhất của cơ thể phái đẹp là hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng đang dần suy yếu.
