Bệnh tiểu đường đang trở thành một vấn đề y tế nghiêm trọng không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), số người mắc bệnh tiểu đường đang tăng nhanh một cách đáng báo động. Vậy nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường là gì, và làm sao để phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này một cách hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Bệnh tiểu đường là gì?

Tiểu đường (hay đái tháo đường) là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa, đặc trưng bởi lượng đường huyết trong máu cao hơn mức bình thường do cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin một cách hiệu quả.

Tiểu đường được chia thành 3 loại chính:

• Cơ thể không sản xuất insulin.
• Cơ thể sản xuất insulin nhưng không sử dụng hiệu quả.
• Xảy ra ở phụ nữ mang thai, thường sẽ hết sau sinh nhưng có nguy cơ phát triển thành tiểu đường type 2.

Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường

• Yếu tố di truyền: Có người thân trong gia đình mắc bệnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Rối loạn hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào beta sản xuất insulin trong tuyến tụy.
• Yếu tố môi trường: Virus hoặc chất độc nào đó có thể gây phản ứng tự miễn.
• Thừa cân, béo phì: Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu.
• Lối sống ít vận động: Khi bạn không hoạt động thể chất, cơ thể sử dụng insulin kém hiệu quả.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều thực phẩm giàu tinh bột, đường, thức ăn nhanh, thiếu chất xơ.
• Di truyền: Nếu bố mẹ mắc bệnh, nguy cơ bạn bị tiểu đường type 2 sẽ cao hơn.
• Tuổi tác: Người từ 45 tuổi trở lên có nguy cơ cao hơn.
• Hội chứng chuyển hóa: Huyết áp cao, mỡ máu bất thường cũng làm tăng nguy cơ tiểu đường.

Nguyên nhân gây tiểu đường thai kỳ

• Thay đổi hormone trong thai kỳ làm giảm hiệu quả hoạt động của insulin.
• Tăng cân quá mức khi mang thai.
• Có tiền sử gia đình mắc tiểu đường.
• Từng sinh con nặng cân (trên 4kg).

Biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường

Nếu không kiểm soát tốt, tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Biến chứng tim mạch: Tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ.
• Tổn thương thần kinh: Gây tê bì tay chân, đau dây thần kinh.
• Tổn thương thận: Dẫn đến suy thận, phải chạy thận nhân tạo.
• Tổn thương mắt: Mờ mắt, thậm chí mù lòa.
• Nhiễm trùng và vết thương lâu lành: Đặc biệt ở chân, dẫn đến nguy cơ cắt cụt chi.
• Vì vậy, việc phòng tránh tiểu đường từ sớm là vô cùng cần thiết.

Cách phòng tránh bệnh tiểu đường hiệu quả

Kiểm soát cân nặng hợp lý

Thừa cân là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tiểu đường type 2. Việc duy trì cân nặng hợp lý không chỉ giúp phòng bệnh mà còn cải thiện sức khỏe tim mạch, huyết áp và năng lượng.

Mẹo nhỏ: Hãy theo dõi chỉ số BMI thường xuyên. Chỉ số lý tưởng là từ 18.5 – 24.9.

Duy trì chế độ ăn uống khoa học

• Hạn chế đường và tinh bột: Tránh xa nước ngọt, bánh kẹo, cơm trắng quá nhiều.
• Ăn nhiều chất xơ: Có trong rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây ít đường như táo, bưởi.
• Chọn chất béo tốt: Dùng dầu oliu, dầu hạt cải thay vì mỡ động vật.
• Ăn đúng giờ, không bỏ bữa: Giúp ổn định đường huyết và tránh tình trạng ăn quá nhiều.

Tăng cường vận động thể chất

• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn và kiểm soát cân nặng.
• Các hoạt động nên thực hiện: đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe, yoga, thể dục nhịp điệu nhẹ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Xét nghiệm đường huyết ít nhất 1 lần/năm nếu bạn khỏe mạnh.
• Nếu có yếu tố nguy cơ, nên kiểm tra thường xuyên hơn và theo dõi HbA1c để đánh giá khả năng kiểm soát đường huyết lâu dài.

Quản lý stress

Stress kéo dài làm tăng hormone cortisol, có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Hãy dành thời gian thư giãn, nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc (7-8 giờ/ngày).

Không hút thuốc và hạn chế rượu bia

Thuốc lá và rượu làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường và khiến bệnh diễn biến xấu nhanh hơn nếu đã mắc bệnh.

Đối tượng có nguy cơ cao cần đặc biệt lưu ý

• Người béo phì hoặc có vòng eo lớn (nam > 90cm, nữ > 80cm).
• Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường.
• Người có lối sống ít vận động.
• Người có huyết áp hoặc mỡ máu cao.
• Phụ nữ từng bị tiểu đường thai kỳ.

Nếu bạn thuộc nhóm đối tượng trên, hãy bắt đầu thay đổi lối sống ngay hôm nay để tránh những hậu quả về sau. Bạn có thể tìm hiểu thêm các phương pháp chăm sóc sức khỏe phòng ngừa tiểu đường hiệu quả Tại đây.

Dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh tiểu đường bạn không nên bỏ qua

• Khát nước nhiều, tiểu nhiều, đặc biệt là về đêm.
• Mệt mỏi kéo dài, sút cân không rõ nguyên nhân.
• Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng.
• Mắt mờ, da khô, ngứa.
• Cảm giác tê bì tay chân.

Ngay khi phát hiện những dấu hiệu trên, bạn nên đến cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.

Kết luận

Bệnh tiểu đường có thể âm thầm phát triển và gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh căn bệnh này bằng những thay đổi tích cực trong lối sống, chế độ ăn uống và chăm sóc sức khỏe.

Nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm hỗ trợ phòng ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường, hãy tham khảo những sản phẩm chất lượng và được chuyên gia khuyên dùng tại Nhà thuốc Việt – nơi bạn có thể tìm thấy sự an tâm trong từng lựa chọn chăm sóc sức khỏe.