Sắt là nhân tố tham gia vào quá trình tạo máu, là thành phần của huyết sắc tố có trong hồng cầu. Thiếu sắt không chỉ dẫn đến tình trạng thiếu máu mà còn gây ra nhiều vấn đề khác về sức khỏe của con người.

Theo những nghiên cứu gần đây của Viện dinh dưỡng quốc gia, nước ta có khoảng 29% trẻ em dưới 5 tuổi bị thiếu máu dinh dưỡng, 29% phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ, và có đến 58% trẻ em từ 13-24 tháng tuổi thiếu máu. Thiếu máu chỉ là giai đoạn cuối của quá trình thiếu sắt kéo dài. Trên thực tế, số người thiếu sắt chưa bộc lộ thiếu máu cao hơn nhiều.

Các nguyên nhân gây thiếu máu gồm có:

• Việc ăn uống thiếu chất là nguyên nhân chủ yếu gây ra thiếu sắt. Sắt cũng là một thành phần khó hấp thụ trong cơ thể. Trong những năm trở lại đây, các nhà khoa học cho biết, những người béo phì cũng có thể bị thiếu sắt nguyên nhân là do bệnh nhân ăn uống kiêng khem khi thực hiện chế độ giảm cân.
• Mất máu: Người bệnh sẽ bị mất sắt khi mất máu, bệnh thiếu máu do thiếu sắt sẽ ngày càng nghiêm trọng, lượng sắt dự trữ không đủ để bù đắp.
• Ở phụ nữ, thời kỳ kinh nguyệt kéo dài, mất nhiều máu, u xơ, chảy máu tử cung là nguyên nhân làm mất một lượng sắt nhất định.
• Chảy máu trong cũng là nguyên nhân gây nên hiện tượng thiếu sắt, đây là dạng mất máu khó phát hiện và diễn biến từ từ. Có nhiều nguyên nhân gây chảy máu trong, như là: chảy máu do lở loét, ung thư ruột kết, việc sử dụng thường xuyên các loại thuốc giảm đau, aspirin, những loại thuốc kháng viêm, chảy máu đường tiết niệu.
• Mất máu do phẫu thuật hoặc do vết thương nặng.
• Khả năng hấp thụ sắt thấp: Có nhiều trường hợp bệnh nhân khó hấp thụ sắt mặc dù vẫn thu nạp đủ lượng sắt từ thực phẩm vào trong cơ thể. Nguyên nhân là bởi người bệnh có thể mắc các bệnh liên quan tới đường ruột….

2.3 Giảm trí nhớ và trí thông minh

Nhiều nhà khoa học đã chứng minh tình trạng thiếu sắt trong thời gian dài dẫn đến việc suy giảm trí nhớ, khả năng tư duy và trí thông minh ở con người. Phụ nữ mang thai và trẻ em là hai đối tượng dễ bị tác động nhất khi không được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ. Ngoài ra, hiện tượng thiếu sắt cũng thường xảy ra ở phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt.

2.4 Hệ miễn dịch và khả năng sinh sản bị suy giảm

Đây là thực trạng khá phổ biến, đang diễn ra tại các nước kém phát triển. Trẻ em ở những quốc gia này có tỷ lệ suy dinh dưỡng khá cao, đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu máu. Thiếu sắt dẫn đến hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm.

Để lý giải cho hiện tượng này, các bác sĩ đã giải thích rằng: việc thiếu sắt làm giảm quá trình sản sinh ra các tế bào bạch cầu- tế bào T- Lymphocytes. Tế bào này có vai trò chống lại sự tấn công của vi khuẩn. Hệ miễn dịch bị suy giảm là điều hiển nhiên có thể xảy ra khi mà hàng rào bảo vệ cơ thể bị giảm.

3. Các cách phòng chống tình trạng thiếu sắt